وقف
وقف در لغت به معنی ایستادن و ساکن و حبس کردن است و در اصطلاح فقه، یعنی حبس مایملک و جلوگیری از انتقال آن به دیگری، چه از راه فروش و چه از راه بخشش و در مقابل منافع و سود حاصل از آن را در راه خداوند قرار دادن است که در واقع همان راه خدمت به مردم و گره‌گشایی مشکلات و سر و سامان دادن به وضعیت عادی و فرهنگی آنان می‌باشد .
براساس ماده ۵۵ قانون مدنی در مقام تعریف بیان نموده است: (وقف عبارت است از این که عین مال، حبس و منافع آن تسبیل شود )
انواع وقف:
وقف عام: اگر مصارف موقوفه مخصوص دسته يا طبقه معين نباشد آن را وقف عام گويند.مثل: وقف برای فقرا
وقت خاص: در جائی است که وقف بر «اشخاصی محصور معین» است.مثل: وقف بر فرزندان واقف
واقف باید مالک مال موقوفه باشد:
طبق ماده 64 قانون مدنی: (مالی را که منافع آن موقتاً متعلق به دیگری است می توان وقف نمود و همچنین ملکی که در آن حق ارتفاق موجود است جایز است، بدون اینکه به حق مزبور خللی وارد آید.)
مطابق ماده ۵٧ قانون مدنی: ( واقف باید مالک مالی باشد که وقف می کند و به علاوه دارای اهلیتی باشد که در معاملات معتبر است)
موقوف علیه در زمان وقف باید موجود باشد
موقوف علیه باید موجود باشد طبق ماده 69 قانون مدنی : ( وقف بر معدوم صحیح نیست مگر به تبع موجود.) و ماده ٧٠همان قانون مقرر داشته است: ( اگر وقف بر موجود و معدوم معاً (با هم) واقع شود نسبت به سهم موجود صحیح و نسبت به سهم معدوم باطل است) و بر این اساس قانون مدنی و طبق ماده ٧١ وقف بر مجهول را باطل و مقرر داشته است: ( وقف بر مجهول صحیح نیست) در ضمن موقوف علیهم بایستی اهلیت تملک را نیز داشته باشند
نمیتوان مالی را در جهت نامشروع وقف کرد:
مشروعیت جهت وقف طبق ماده 66 قانون مدنی( وقف بر مقاصد نامشروع باطل است.) البته اگر وقف به قصد ضرر طلبکاران باشد غیر نافذ بوده و منوط به تنفیذ آن از سوی بستانکاران می باشد و به این علت ماده ۶۵ قانون مدنی مقرر داشته است:( صحت وقفی که به علت اضرار دیان (طلبکاران) واقع شده باشد منوط به اجازه دیان است)
فروش مال موقوفه:
فروش مال موقوفه مجاز نیست مگر در موارد خاص. همچنین اگر این شرایط درباره قسمتی از موقوفه صادق باشد، برای همان قسمت اعمال می‌شود و به همه موقوفه تسری پیدا نمی‌کند. مورد وقف باید از ابتدا طبق نظر واقف مورد استفاده، عمل و اجرا قرار گیرد و به طور طبیعی وقتی چنین تغییر و تحولی نیز در آن صورت می‌گیرد، عوض در همان راهی که توسط واقف پیش‌بینی شده یا راهی که به نیت و مقصود واقف نزدیک‌تر است، هزینه می‌شود
در چه صورتی میتوان مال وقفی را فروخت:
الف) اختلاف بین موقوف علیهم به حدی شدید و جدی باشد که احتمال قتل و خونریزی داده شود.
ب) خراب شدن مال موقوفه
ج) ترس از خراب شدن مال به حدی که امکان بازسازی آن نباشد
جهت پیگیری مسائل و مشکلات حقوقی و کیفری خود، حتما با وکیل یا کارشناس حقوقی مشورت و همفکری نمایید. چراکه با تجربه و دانش متخصصین می توان در جهت بهتر به نتیجه رسیدن موضوع گام برداشت.
گروه وکلای حقوق یاران
۶۶۴۱۵۸۶۳-۶۶۴۱۵۸۹۶-۶۶۴۱۵۹۴۸