جرم سوءاستفاده از سفید مهر یا سفید امضاء

الف) عنصر قانونی این جرم ماده 673کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی می باشد.

هرکس از سفید مهر یا سفید امضائی که به او سپرده شده است و یا به هر طریق بدست آورده سوء استفاده نماید،به یک تا سه سال حبس محکوم خواهد شد.

سفیدمهر یا سفید امضاء : عبارت است از ورقه سفیدی که شخص آن را مهر یا امضاء می کند و به دیگری می دهد تا آنچه را که تحویل گیرنده باید بالای آن بنویسد ازقبل مورد تاًیید و تصویب وی قرار داشته باشد و جرم مربوط عبارت از نوشتن متقلبانه مطالبی حاکی از انتقال یا برائت ذمه یا هر امری که موجب خسارت به زیان صاحب مهر یا امضاء باشد.

ب) عنصر مادی جرم سوءاستفاده از سفید امضاء یا سفیدمهر:

1-ویزگی مرتکب: هرکس که سفید مهر یا سفید امضاء به او سپرده شده باشد ، یا به هر طریق آن را بدست آورده باشد.

2-رفتار مجرمانه: در این جرم به صورت انجام یک کار یا همان فعل واقع می شود که عبارت است از نوشتن مطلب تعهدآور بر روی سفید امضاء و یا سفید مهر

3–موضوع جرم: که عبارت است از آن چیزی که عمل بر روی آن واقع می شود ، که در این جرم سفید امضاء و یا سفید مهر می باشد.

4–وسیله: ویژگی خاصی دروسیله ارتکاب این جرم نیست.

5–نتیجه: در این جرم خسارت به صاحب امضاء یا مهر است یعنی این جرم جزء جرائم مقید است.

خود صاحب سند، یعنی استعمال آن در غیر موضوع قرارداد.

پ) عنصر معنوی:

این جرم جزء جرائم عمد است. اسن جرم در قسمت سوءنیت عام، عمد در نوشتن مطلب تعهدآور بر روی سفیدامضاء یا سفید مهر ، و سوءنیت خاص قصد ایراد خسارت به صاحب امضاء یا مهر است.

عنصرمعنوی: الف : علم ب)سوءنیت ج) انگیزه: که در تحقق این جرم مهم نیست.

علم:

الف) علم به حکم: یعنی اینکه شخص بداند که این عمل جرم است.

ب: علم به موضوع: یعنی اینکه باید بداند که در غیر موضوع قرارداد از آن استفاده می کند.

سوءنیت:

الف)سوءنیت عام:عمد در نوشتن مطالب تعهدآور برروی سفید امضاء یا سفیدمهر یعنی عمد در انجام عمل خلاف.

ب)سوءنیت خاص: قصد ایراد خسارت به صاحب امضاء یا مهر، که در سوءنیت عام مستمر است.

پ)انگیزه:که در تحقق این جرم مهم نیست.

امضاء یا مهر در ورقه باید قبل از درج مطالب یا تکمیل امضاء در سند بمنظور تصدیق و تاًیید بعدی آنها به عمل آمده باشد ، بنابراین این کسی که از ورقه سفید ، واجد امضاء یا مهرمثلاً یک نام علمی،سیاسی و یا چیزی که عنوان خاطره یا یادگاری بعمل آمده سوءاستفاده نماید و مطالبی به زیان وی بنویسد مرتکب جعل شده است.

شروع به جرم استفاده از سفید امضاء و یا سفید مهر:

باتوجه به اینکه شروع به جرم در همه موارد قابل مجازات نیست ، مگر در موارد پیش بینی شده در قانون،باتوجه به اینکه این موارد در ماده 122قانون مجازات اسلامی پیش بینی شده است، در بند پ این ماده نیز پیش بینی شده، در جرائم تعزیری درجه5 شروع کننده به مجازات حبس یا جزای نقدی یا شلاق تعزیری درجه6 محکوم می شود ، لذا در خصوص جرم سوءاستفاده از سفید مهر یا سفید امضاء که مجازات آن یک تا سه سال حبس است یعنی جزء جرائم تعزیری درجچه5 می باشد، لذا شروع به جرم سوءاستفاده ازسفیدمهر یا سفید امضاء قابل مجازات است، مجازات آن حبس تعزیری درجه6،شلاق و یا جزای نقدی می باشد.

فاعل جرم مورد استفاده از سفید مهر یا سفید امضاء:

فاعل این جرم کی است که انجام عمل و نتیجه مجرمانه که در این جرم مورداستفاده ازسفیدمهر یا سفید امضایی که به وی سپرده شده است، یا به هرطریقی بدست آورده و با سوءنیت استفاده نماید، و به وی منتسب باشد، به عبارت دیگر کسی که کلیه عناصر تشکیل دهنده جرم سوءاستفاده از سفیدمهر یا سفیدامضاء در وجود وی جمع باشد ، فاعل این جرم است.

شرکت در جرم سوءاستفاده ازمهر یا سفید امضاء:

درصورتیکه بیش از یک نفر در ارتکاب این جرم مداخله داشته باشد، و این جرم مستند به رفتار همه مداخله کنندگان باشد، مبحث شرکت درجرم سوءاستفاده از سفید مهر یا سفیدامضاء مطرح می شود ودر این صورت مجازات هریک از شرکا جرم مربوطه ، مجازات فاعل مستقل آن جرم خواهد بود ، بدین معنی که مجازات هریک از شرکا 1 تا3 سال حبس خواهد بود.

معاونت در جرم سوءاستفاده ازسفیدمهر یا سفید امضاء:

باتوجه به اینکه جرم موردنظر جزء جرائم تعزیری درجه5 می باشد، لذا باتوجه به اینکه بند ت ماده127 قانون مجازات اسلامی که برای مجازات معاونت در جرائم تعزیری مقررداشته است، یک تا دو درجه پایین تر از مجازات جرم ارتکابی ، مجازات تعیین خواهدشد، لذا برای معاونت جرم سوءاستفاده از سفیدمهر یا سفیدامضاء مجازات تعزیری درجه6 یا 7 به انتخاب قاضی تعیین خواهدشد.

تعدد جرم درمورد مرتکب جرم سوءاستفاده از سفید مهر یا سفید امضاء:

درخصوص جرم سوءاستفاده ازسفیدمهر یا سفیدامضاء که جزء جرائم تعزیری درجه5 است و مجازات آن دارای حداقل و حداکثر می باشد، بنابراین اگر فرد مرتکب چند جرم شده باشد ، یا مرتکب جرم سوءاستفاده از سفید مهر یا سفید امضاء که مجازات هرجرم برای وی تعیین می شود ، بطورمثال در فرض جرم سوءاستفاده از سفیدمهر یا سفیدامضاء که مجازات آن 1سال تا 3سال حبس است.

مرتکب یه سه سال حبس محکوم خواهدشد. و فقط مجازات اشد دربین جرائمی که مرتکب شده است اجرا خواهد شد و اگرتعدد جرائم مرتکب بیش از سه جرم باشد به بیش از حداکثر مجازات مشروط به اینکه از حداکثربه علاوه نصف تجاوز نکند تعیین خواهدشد بدین صورت ک درمورد مرتکب این جرم بیش از سه سال حبس ، یعنی از سه سال و یک روز تا حداکثر به علاوه نصف یعنی مجازات که سه سال حبس و نصفآن یعنی یک سال و نیم که با افزودن به سه سال می شود ،چهارسال و نیم مجازات تعیین می شود و مجازات اشد اجرا خواهدشد.

تکرار جرم در مورد مرتکب جرم مورد استفاده از مهر یا سفید امضاء:

با توجه به اینکه این جرم جزء جرائم تعزیری درجه 5 است، لذا ، اگر فرد سابقه محکومیت به جرائم تعزیری درجه 1 تا 6 را داشته باشد ، و قبل از حصول اعاده حیثیت یا مشمول مرور زمان مرتکب جرم مورد استفاده از سفید مهر یا سفید امضاء رد شود در این حالت وضعیت مرتکب منطبق با قائده تکرار جرم است ، و در این صورت مجازات مرتکب از جرم سوءاستفاده ازسفید مهر یا سفید امضاء تشدید می شود ، بدین صورت که برای مرتکب این جرم از سه سال تا چهارسال و نیم مجازات حبس تعیین خواهد شد.

جهت پیگیری مسائل و مشکلات حقوقی و کیفری خود، حتما با وکیل یا کارشناس حقوقی مشورت و همفکری نمایید. چراکه با تجربه و دانش متخصصین می توان در جهت بهتر به نتیجه رسیدن موضوع گام برداشت.

گروه وکلای حقوق یاران
66415863-66415948-66415896