شرایط صدور حکم ورشکستگی
شاید خیلی از افراد با واژه و عبارت ورشکستگی بصورت عامیانه اشنایی داشته و این واژه میتواند در وهله اول تداعی کننده شرایط شخص حقیقی یا حقوقی باشد ، که از لحاظ اقتصادی دچار مشکل گردیده ، و بر همین اساس شخص مورد نظر توانایی خود را در ایجاد تعادل مالی در بنگاه اقتصادی یاد شده از دست داده و در عرف جامعه بدان ورشکسته اطلاق میگردد.
تعریف ورشکستگی در قانون:
قانونگذار در تعریف شرایط فوق در ماده 412 قانون تجارت بدین شرح به تعریف ورشکستگی پرداخته است.
ورشکستگی تاجر یا شرکت تجاری در نتیجه توقف از تادیه وچوهی که بر عهده اوست حاصل میشود.
حکم ورشکستگی تاجری را که حین الفوت در حال توقف بوده ،تا یکسال بعد از مرگ او نیز میتوان صادر نمود.
همانطور که از منطوق ماده فوق مستفاد میگردد ، قانونگذار احراز عدم تادیه دیون تاجر یا یا شرکت تجاری را ، شرط اصلی صدور حکم ورشکستگی قرار داده است .
صدور حکم ورشکستگی شامل جه مراحلی بوده و تصفیه امور ورشکستگی دارای چه شرایطی میباشد
انواع ورشکستگی :
قانونگذار پس از تعریف شرایط ورشکستگی انرا به سه نوع تقسیم نموده است.
الف : عادی
ب: به تقصیر
ج: ورشکستگی به تقلب
الف : در اثر شرایط و عوامل غیر قابل پیش بینی ،همچون تحولات و شکهای اقتصادی و غیره .. میتواند برای تاجر بوجود اید.
این نوع از ورشکستگی جرم نبوده ،و در صورت عدم توافق بین تاجر و طلبکاران ،اموال و دارایی های تاجر بین طلبکاران تقسیم میگردد.
ب: ورشکستگی به تقصیر : به استناد ماده 541 قانون تجارت : تاجر در موارد زیر ورشکسته به تقصیر محسوب میگردد.
1.در صورت اثبات فوق العاده بودن هزینه های شخصی تاجر نسبت به درامد او
2.در صورت اثبات انجام معاملات موهوم
3.خرید گرانتر و فروشی کمتر از قیمت بازار به قصد تاخیر در ورشکستگی
4.در صورت پرداخت طلب یکی از طلبکاران بعد از توقف
5.در صورت فقدان دفاتر تجاری ،یا داشتن دفاتر ناقص
ج:ورشکستگی به تقلب
به استناد ماده 549 قانون تجارت ،در موارد زیر تاجر ورشکسته به تقلب محسوب میگردد .
الف:اگر تاجر دفاتر خود را عمدا از بین ببرد .
ب:اگر عمدا قسمتی از دارایی خود را مخفی کند .
ج:اگر عمدا اسناد تقلبی قروض خود را بیش از میزان واقعی قلمداد کند.
به استناد ماده 670 قانون تعزیرات ،مجازات ورشکسته به تقصیر از 6 ماه تا 2 سال حبس میباشد.
و طبق ماده 670 همان قانون ،کسانی که به عنوان ورشکسته به تقلب محکوم میشوند به حبس از 1 تا 5 سال محکوم خواهد شد.
اقامه دعوی ورشکستگی :
اقامه دعوی ورشکستگی از دو منظر دارای اهمیت بوده ،و اقدام به موقع در این خصوص دارای اثار و محسنات فوق به شرح ذیل میباشد.
اقدام به موقع در این خصوص میتواند ،از ورشکستگی گسترده تر تاجر و سوء استفاده دیگران از شرایط بوجود امده جلوگیری و باعث حفظ حقوق طلبکاران گردد.
قانونگذار ،با در نظر گرفتن شرایط فوق ،افرادی را که حق یا تکلیفی به عهده انان است ، به شرح فوق معرفی مینماید.
1:تاجر ورشکسته :تاجر مکلف است ظرف 3 روز از تاریخ توقف ،مراتب را به همراه صورت دارایی های خود و همچنین دفاتر تجارتی و اسامی و محل اقامت اقامت شرکا خود را به دادگاه اعلام نماید.
2.طلبکاران:در صورتی که تاجر از این وظیفه خودداری کند،طلبکاران میتوانند مراتب را به دادگاه اعلام و تقاضای صدور حکم ورشکستگی نمایند.
3: دادستان :ورشکستگی تاجر باید به اطلاع برسد ، چرا که در برخی موارد ورشکستگی حرم بوده و توسط قانونگذار جرم انگاری کردیده ، و دارای مجازات مقرر قانونی در این زمینه میباشد.
صدور حکم ورشکستگی شامل مراحل فوق میباشد.
الف:تاریخ توقف
از تاریخی که تاجر دیگر قادر به تادیه دیون خود نباشد {تاریخ توقف }تا صدور حکم ورشکستگی ،مدتی طول خواهد کشید که به استناد ماده 416 قانون تجارت ،در حکم ورشکستگی باید تاریخ توقف تعیین شود.در غیر اینصورت تاریخ حکم ، تاریخ توقف خواهد بود.
ب:اثار حکم ورشکستگی
حکم ورشکستگی دارای اثار زیر است :
1:مطابق ماده 417 قانون تجارت ، اجرای حکم پس از صدور ، بطور موقت قابل احرا بوده و همچنین قابل اعتراض میباشد.
2:منع مداخله تاجر:از تاریخ صدور حکم ، تاجر ورشکسته از هر نوع تصرف در اموال خود و هرگونه اقدام مالی ممنوع میباشد و مدیر تصفیه قائم مقام وی میباشد.
3:معاملات تاجر ورشکسته :
1-3 معاملات تاجر بعد از توقف :معاملاتی که تاجر در زمان توقف و بعد از ان انجام داده است در صورت وجود شرایط زیر قابل فسخ میباشد.
در صورتی که ثابت شود ، معامله به قصد فرار از دین و یا به ضرر طلبکاران بوده باشد.
معامله باغث ورود ضرر به طلبکران گشته و بیشتر از دو سال از تاریخ وقوع معامله نگذشته باشد.
2-3: معاملات بعد از توقف و قبل از صدور حکم ورشکستگی که باطل میباشند.
- هر نقل و انتقال بلا عوض مانند:بخشش و صلح
- تادیه هر قرض –
- هر معامله ای که به ضرر طلبکاران تمام شود
- 3-3معاملات تاجر بعد از صدور حکم ورشکستگی بطور کلی باطل است.