30
ژوئن
0
دیدگاه
قوانین رهن و هر آنچه که باید در موردش بدانید | وکیل دادگستری | حقوق یاران
در شاخه :آموزشی
قوانین رهن در قانون مدنی ایران آمده است و بخش مهمی را به خودش اختصاص داده است .
رهن ، قراردادی است که به موجب آن مدیون مالی را برای وثیقه به طلبکار می دهد .
فرض کنید فردی به یک نفر دیگر بدهکار می باشد ، در این صورت خانه یا هر مال دیگری را به رهن و ضمانت نزد طلبکار میگذارد تا در موعد معین بدهی خود را تصفیه کرده و مال را پس گیرد در غیر این صورت از فروش مال رهن گذاشته شده بدهی مدیون پرداخت شده اگر چیزی اضافه بیاید به مدیون برگشت داده می شود .
کسی که مالی را رهن می دهد ، راهن و کسی که رهن نزد وی گذاشته می شد مرتهن نامیده می شود .
در قوانین رهن چه اموالی را می شود مورد رهن قرار داد ؟
ابتدا خدمتتان عرض نمایم که رهن یک عقد تبعی است یعنی از قبل باید دین و بدهی وجود داشته باشد تا مالی را به تبع آن رهن گذاشت .
همچنین برای دین و بدهی که هنوز به وجود نیامده و در آینده به وجود می آید نمی توان مالی را رهن گذاشت.
هر مالی که قابل نقل و انتقال قانونی نباشد را نمی توان رهن گذاشت .
رهن طلب و همچنین رهن منافع یک مال باطل می باشد و چنین چیزهایی را نمی شود رهن گذاشت .
اسناد در وجه حامل ، اسکناس و سهام بی نام شرکت ها را می توان رهن گذاشت .
اگر در قرارداد رهن شرط شود که مرتهن (کسی که مال نزد او رهن گذاشته می شود) حق فروش مال را ندارد ، این شرط باطل است . زیرا اصل و پایه عقد رهن این است که مالی به سبب بدهی که وجود دارد نزد طلبکار رهن گذاشته شود تا اگر بدهی پرداخته نشد ، بتواند مال را بفروشد .
البته برای فروش مال مرهون باید یا طلبکار از بدهکار وکالت در فروش داشته باشد یا اینکه خود بدهکار مال را بفروشد و بدهی را تصفیه نماید.
حال سوال اینجاست که اگر نه طلبکار وکالت در فروش داشته باشد و نه بدهکار حاضر به فروش شود تکلیف چیست ؟
در اینجا طلبکار با رجوع به دادگاه الزام فروش مال مرهون را از بدهکار درخواست میکند .
تقدم مرتهن از سایر طلبکاران در قوانین رهن
اگر کسی به چندین نفر بدهکار باشد و یکی از این طلبکاران مالی از بدهکار در رهن خود داشته باشد ، این مال فقط برای خود اوست و سایر طلبکاران در این مال هیچ سهمی ندارند .
اگر از فروش مال رهن گذاشته شده بیشتر از طلب مرتهن به دست بیاید ، مازاد برای مدیون هست و بین طلبکاران دیگر تقسیم می شود .
اگر مال رهن گذاشته شده کمتر از بدهی مرتهن باشد ، هر چقدر از فروش مال به دست آمد به مرتهن رسیده برای بقیه طلب خود با دیگر طلبکاران ، شریک می شود و دیگر برتری نسبت به دیگر طلبکاران ندارد .
اگر بدهکار قسمتی از بدهی خود را تصفیه نماید حق ندارد به همان میزان مال خود را طلب کند.
تا زمانی که بدهی خود را کامل پرداخت نکرد از مال خبری نیست و باید رهن نزد مرتهن باقی باشد .
اگر دو طرف عقد رهن ، باهم قرارداد ببندند که مالی که رهن گذاشته شده تغییر کند و به مال دیگری توافق کنند این توافق صحیح می باشد.
منافع مال مورد رهن
اگر ثمره و حاصلی در مال مورد رهن به وجود بیاید اگر قابل جدا شدن باشد مال راهن (بدهکار) می باشد و اگر قابل جدا شدن نباشد جزو خود مال می باشد که یا بدهکار بدهی خودش را می دهد و مال را پس میگیرد یا اینکه بدهی پرداخته نمی شود و مال به طلبکار می رسد.
فوت راهن و مرتهن
اگر راهن فوت کند ، مال در دست ورثه راهن باقی می ماند اما اگر مرتهن فوت کند ، راهن می تواند تقاضا نماید که مال به تصرف شخص ثالثی برسد .
مال مورد رهن در نزد مرتهن امانت است و مرتهن مسوول تلف یا ناقص شدن آن نیست مگر اینکه تقصیری کرده باشد .
اگر مال مورد رهن به واسطه عمل خود راهن یا شخص دیگری تلف شود ، باید تلف کننده بدل آن را بدهد و بدل مزبور خودش رهن می باشد و نیاز به رهن مجدد نیست .
راهن نمی تواند در مال مورد رهن تغییراتی ایجاد نماید که با حق مرتهن بر مال منافات داشته باشد .