01
جولای
0
دیدگاه
منظور سبب اقوی از مباشر چیست | وکیل کیفری | حقوق یاران
در شاخه :آموزشی
به طور کلی برای این که فردی جنایتی مرتکب شود باید به دو صورت عمل کند یا خودش آن جرم را انجام دهد که به آن مباشر می گویند یا اینکه مسبب انجام آن جرم باشد که به آن سبب گویند .
به عبارت دیگر مباشر یعنی کسی که جرم را خودش انجام می دهد ولی سبب کسی است که خودش جرم را انجام نمی دهد اما اگر دخالت های غیر مستقیم وی نبود جرمی اتفاق نمی افتاد .
اجازه دهید با ذکر مثالی این دو را توضیح دهیم :
فرض کنید فردی با یک چاقو فردی دیگر را به قتل می رساند در اینجا قاتل مباشر جرم می باشد و خودش به تنهایی مرتکب جرم شده است .
اما گاهی اوقات شرایط فرق می کند برای مثال کسی گودالی حفر می کند تا کسی در آن سقوط کند ، در این حالت دیگر مباشر نمی باشد و سبب می باشد و حسب مورد می تواند قتل عمد ، شبه عمد یا خطای محض باشد.
اجتماع چند مباشر و چند سبب
هر گاه دو یا چند عامل ، برخی به مباشرت و برخی به تسبیب در وقوع جنایتی نقش داشته باشند ، عاملی که جنایت بدان مستند است ضامن می باشد.
به طور کلی در جنایتی که هم سبب دخالت داشته باشد و هم مباشر ، مباشر ضامن است مگر اینکه سبب اقوی از مباشر باشد .
حال سبب اقوی از مباشر باشد یعنی چی؟
منظور سبب اقوی از مباشر چیست ؟
منظور سبب اقوی از مباشر چیست سوالی است که همواره از موکل ها شنیده می شود گاهی اوقات پیش می آید کسی که جرمی را مرتکب می شود خود نمی داند که مرتکب جنایت و جرمی شده است و صرفا دستورات فرد دیگری را انجام می دهد .
برای مثال پزشکی دارویی که می داند منجر به فوت بیمار می شود را به پرستار داده تا به بیمار بدهد ، پرستار از تاثیر دارو بر بیمار خبری ندارد در این حالت پزشک سبب اقوی از مباشر می باشد و ضامن قتل بیمار می باشد.
یا برای مثال زنی توسط دیگری ربوده می شود و وی برای فرار ، از خودرو خودش را پرت می کند تا از چنگال آدم رباها فرار کند ، در اینجا آدم ربا سبب اقوی از مباشر می باشد زیرا تا وی کاری نکند هیچ جرمی اتفاق نخواهد افتاد .
ملاک سبب اقوی بودن از مباشر عرف می باشد و به طور کلی مواردی که مباشر از صغیر غیر ممیز ، بی اختیار ، مجنون ، جاهل و مانند آن ها برای ارتکاب جنایتی استفاده نماید سبب اقوی از مباشر می باشد.
اجتماع اسباب
اگر چند سبب با هم باعث ارتکاب یک جنایت شوند ضامن کیست ؟
به طور کلی در مورد اجتماع طولی اسباب سه ملاک مختلف قرار دارد که به ترتیب زیر می باشد :
-
زمان حدوث اسباب
-
زمان تاثیر اسباب
-
قصد اسباب
با توجه به سه ملاک فوق ، 4 حالت برای اجتماع اسباب متصور می باشد:
اول ) هر گاه همه اسباب طولی عامد باشند :
برای مثال فرض کنید کسی به قصد اینکه فردی در گودال بیفتد و بمیرد ، گودالی حفر کند و سپس فرد دیگری به قصد این که فرد مورد نظر در گودال بیفتد جلوی گودال سنگی قرار دهد ، در این حالت چون همه این اسباب عامد می باشند و قصد ارتکاب جنایت دارند ، شریک در جرم محسوب خواهند شد.
دوم) حالت دوم زمانی متصور است که هیچ کدام از اسباب عامد نباشند ، در این حالت سبب مقدم در تاثیر مسوول خواهد بود .
در مثال فوق اگر هیچ کدام از دو فردی که گودال حفر کرده و سنگ جلوی گودال گذاشتن ، قصد ارتکاب جنایت نداشته باشند و فرد دگری ابتدا پایش به سنگ بخورد و در گودال پرت شود ، کسی که سنگ را در جلوی گودال گذاشته مسوول می باشد زیرا سبب مقدم در تاثیر می باشد.
سوم ) اگر برخی از اسباب مجاز و برخی دیگر غیر مجاز باشند ، سببی که غیر مجاز می باشد مسوول می باشد.
چهارم ) در صورت عامد بودن سبب موخر در حدوث ، مسوولیت به او نسبت داده می شود .
برای مثال پس از حفر چاه توسط کسی ، شخص دیگری به قصد افتادن شخص ثالث در آن ، در جلوی چاه سنگی قرار دهد . در اینجا قصد و نیت در احراز رابطه استناد موثر دانسته شده است .