اثبات وقوع بیع چیست ؟

بیع در واقع یکی از انواع عقود معین است ، که قوانین حاکم بر آن ، در قانون مدنی تعیین گردیده ، و مخاکم قضایی در راستای فصل خصومت و احقاق حق ، پیرامون دعاوی ارجاع گردیده ، با مراجعه بدان اقدام به صدور حکم مینمایند .

عقد بیع در اصطلاح عامیانه و عرف جامعه ، همان خرید و فروش است ، که به محض انعقاد آن توسط متعاقدین ، مورد معامله از مالکیت فروشنده به مالکیت خریدار انتقال می یابد ، و در ازای آن ثمن معامله یا قیمت مورد معامله به فروشنده پرداخت میگردد .

از انجاکه بیع از جمله عقود عینی محسوب میگردد ، در نتیجه به محض انعقاد عقد ، مالکیت مبیع به خریدار منتقل میگردد ، در عقد بیع بنا بر تصریح قانونگذار ، { عقد بیع با قبول و ایجاب نیز محقق خواهد شد } در نتیجه جهت ایجاد و انعقاد عقد بیع ، بطور کلی وسیله خاصی نیاز نمیباشد ، ولی با این اوصاف ، در پاره ای از موارد و اموال ، مثل املاک و اموال غیر منقول ، انعقاد عقد بیع ، منوط به رعایت تشریفات و قوائد خاصی میباشد .

از مواردی که ممکن است ، یکی از طرفین عقد ، به جهت احقاق حقوق خود ناشی از عقد بیع ، نیاز به اقامه دعوی اثبات بیع داشته باشد ، میتوان به این موارد اشاره نمود .

الف : از انجاکه در سالهای اخیر و هم اکنون نیز ، اکثر مبایعه نامه بصورت عادی در بنگاه های املاک فی مابین طرفین منعقد میگردد ، ممکن است پس از انعقاد عقد بیع ، یکی از طرفین یا شخص ثالث به دلایلی ، وقوع عقد بیع را انکار نموده ، و مجددا مورد معامله را به شخصی ثالثی بفروشد . لذا در چنین شرایطی ، ذینفع میتواند در دادگاه حقوقی محل وقوع ملک ، علیه طرف مقابل عقد بیع و یا اشخاص ثالث که عقد بیع را انکار نموده اند ، دعوی اثبات وقوع بیع را مطرح و اقامه نماید .

شیوه و مراحل اقامه دعوی اثبات وقوع بیع

دعوی اثبات وقوع بیع ، ممکن است پیرامون اموال منقول یا غیر منقول مطرح گردد ، که در این شرایط خواهان دعوی کسی است که ادعا مینماید ، که در خصوص مال معین و مشخصی عقد بیع فی مابین خواهان و خوانده دعوی محقق گردیده و مالکیت مبیع به ایشان { خواهان دعوی } منتقل گردیده است .

اثبات وقوع عقد بیع ، معمولا زمانی مطرح میگردد ، که سند کتبی مانند مبایعه نامه یا تنظیم نشده و یا در دسترس نیست و الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی امکان پذیر نمیباشد .

چنانچه در خصوص ملکی ، فی مابین بیع شرعی منعقد گردد ، ولی سند مکتوبی بین طرفین تنظیم نگردیده باشد ، خواهان وقوع بیع میتواند ، با ادله اثبات دعوا ، از جمله شهادت شهود ، سند واریز وجه و تحقیقات محلی و … نسبت به اقامه دعوی تایید و اثبات وقوع بیع اقدام نماید ، در چنین شرایطی در صورت صدور حکم مبنی بر تایید و اثبات وقوع بیع ، این رای همانند مبایعه عادی تلقی میگردد ، که باز هم طبق قانون ثبت املاک ، شخص محکوم له ، بطور رسمی مالک محسوب نخواهد شد ، بنابراین خواهان دعوا میبایست همزمان با دادخواست تایید و اثبات وقوع بیع و یا پس از آن ، دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی را بطرفیت فروشنده مطرح و اقامه نماید .